Mãn kinh thường xảy ra trong độ tuổi từ 45 đến 55 với các triệu chứng quen thuộc như bốc hỏa, tiểu són và rối loạn giấc ngủ. Trước thời kỳ này là giai đoạn chuyển giao của buồng trứng ở trạng thái bình thường sang ngưng hoạt động hoàn toàn, gọi là tiền mãn kinh (perimenopause/premenopause).

Giai đoạn này thường xảy ra do sự suy giảm dần các nang noãn được biểu hiện bởi các dấu hiệu lâm sàng và sinh học thường dễ bị bỏ qua. Trong một tài liệu của Formathon (Hội nghị y học đa khoa), bác sĩ Geoffroy Robin có mô tả đây là tình trạng “rối loạn nội tiết”. Theo bác sĩ phụ khoa Brigitte Letombe, tác giả cuốn Women, Wake Up!, giai đoạn này có thể kéo dài từ hai đến bốn năm.

Các triệu chứng của tiền mãn kinh

Tiền mãn kinh xảy ra khi buồng trứng dần cạn nang noãn và giảm tiết estrogen và progesterone. Khi đó, FSH (hormone kích thích nang noãn) hoạt động mạnh để cố gắng huy động trứng trong khi estradiol (một dạng estrogen) giảm xuống mức thấp.

Điều này như giải thích cho dấu hiệu sớm nhất của thời kỳ mãn kinh sắp đến chính là kinh nguyệt không đều, đôi khi ra nhiều. Theo lời bác sĩ chia sẻ, có lúc buồng trứng hoạt động quá mức khiến phụ nữ có kinh trong 20 ngày liên tục nhưng có lúc lại ngừng hẳn và không ra kinh trong ba tháng.

Chu kỳ thất thường cũng có thể đi kèm hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) rõ rệt hơn. Rối loạn nội tiết có thể khiến phụ nữ thay đổi tâm trạng hoặc thậm chí mắc chứng trầm cảm, cùng với đau ngực, tăng/giảm cân, tích nước hoặc chướng bụng.

Ngoài tiểu són, các triệu chứng khác như khô âm đạo, đau khớp và dễ cáu gắt cũng có thể xuất hiện ngay từ thời kỳ tiền mãn kinh. Bác sĩ Letombe còn nhấn mạnh một dấu hiệu ít được biết đến nhưng nhiều phụ nữ gần 50 tuổi gặp phải gồm suy giảm nhận thức, thường gọi là “sương mù não” khiến họ hay cảm thấy mệt mỏi, phản ứng chậm hơn và dễ gặp vấn đề về trí nhớ.

Điều trị tiền mãn kinh là một hành trình không dễ dàng

Theo Bảo hiểm Y tế Quốc gia Pháp (Assurance Maladie), tiền mãn kinh thường bắt đầu ở tuổi 47, nhưng không đồng nghĩa với việc phụ nữ trẻ hơn sẽ không gặp phải. Và khi chức năng buồng trứng ngưng hoạt động trước tuổi 40, việc trải qua thời kỳ tiền mãn kinh sớm là điều khó tránh khỏi. Việc này còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và loãng xương.

Mãn kinh sớm thường được điều trị bằng liệu pháp hormone thay thế (HRT) để khắc phục tình trạng thiếu estrogen. Liệu pháp này có thể gồm estrogen, progestin hoặc kết hợp cả hai giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh bằng cách bổ sung các hormone sinh dục mà buồng trứng không còn sản xuất. HRT có thể dùng dưới dạng miếng dán, gel, viên uống hoặc viên đặt âm đạo, hoặc đặt vòng. Bác sĩ Letombe nhấn mạnh rằng phương pháp này nên được phổ biến rộng rãi cho phụ nữ sắp mãn kinh, đặc biệt là những người khó thích nghi với biến động nội tiết.

Khi mãn kinh “gõ cửa”, các giai đoạn khó khăn trước đó về mặt cảm xúc và sức khỏe có thể sẽ tạm thời dừng lại khi 1/4 phụ nữ cảm thấy khỏe hơn rõ rệt, 2/4 cảm thấy có thể tự xoay xở được khi có hoặc không có điều trị. Tuy nhiên, số còn lại vẫn cảm thấy triệu chứng có chuyển biến nặng hơn.

Theo bà, xung quanh vấn đề này vẫn tồn tại quan điểm mãn kinh là dấu hiệu tuổi già. Tuy nhiên, bạn không nên xem nhẹ các triệu chứng và cần đi khám phụ khoa thường xuyên để có liệu trình điều trị phù hợp.

Tham khảo: Marie Claire Pháp

Tác giả: Abbey Nguyen