Bộ phim Cô gái tay chiêu không chỉ xoay quanh một mà là ba nhân vật trung tâm: Người mẹ đơn thân đầy kiên cường, người chị nổi loạn luôn tìm cách thoát khỏi khuôn khổ và cô bé năm tuổi thuận tay trái với thế giới nội tâm hồn nhiên nhưng nhạy cảm.

Vắng bóng đàn ông bên cạnh, ba mẹ con phải học cách dựa vào nhau để tìm kiếm hạnh phúc từ những điều nhỏ bé nhất. Thế nhưng áp lực mưu sinh cùng những định kiến xã hội đè nặng lên vai họ, đôi khi khiến mỗi người chao đảo và đánh mất chính mình.

“Bàn tay của quỷ”

Phim mở ra khi gia đình Nghi Tĩnh (Diệp Tử Ỷ) chuyển đến Đài Bắc bắt đầu cuộc sống mới. Mọi thứ khởi đầu đầy hứa hẹn. “Thật kỳ diệu” - cô bé thốt lên khi chứng kiến khung cảnh náo nhiệt của thành phố.

Rất nhanh sau đó, Nghi Tĩnh nhận ra cuộc sống không màu hồng như chiếc kính vạn hoa em chơi.

Chị gái dạy rằng mì ăn liền toàn chất bảo quản, thậm chí gây chết người. Mẹ không cho em nuôi chó vì ngày nào bà cũng “mệt như chó”. Ông ngoại thì bảo tay trái là “tay của quỷ”, dùng nó nghĩa là đang làm việc cho quỷ.

Lời nói của ông như cánh cửa dẫn lối Nghi Tĩnh bước vào bóng đen của tội lỗi. Mẹ và chị gái cũng đang có vấn đề riêng nên đôi lúc không để ý đến em, mặc cho cô bé đối diện với nỗi ảm ánh vô hình.

Là dự án gắn mác Sean Baker (sản xuất, dựng phim kiêm biên kịch), Cô gái tay chiêu tiếp tục mang đến cho khán giả góc nhìn mới về đời sống của những người dân lao động. Lần này là ở những khu phố nghèo ở Đài Loan.

Nhưng bộ phim vẫn mang đậm dấu ấn cá nhân của nữ đạo diễn Trâu Thời Kình. Bởi lẽ, chị đã dùng chính ký ức tuổi thơ để làm chất liệu khi chấp bút kịch bản cùng Baker, bao gồm việc từng bị ông ngoại mắng vì thuận tay trái.

Thông qua ba nhân vật đại diện cho ba thế hệ phụ nữ Đài Loan, đạo diễn khéo léo mổ xẻ những vết thương âm ỉ do khuôn mẫu xã hội gây ra.

Trong phim, dễ nhận ra định kiến giới đã ăn sâu vào phụ nữ từ khi còn bé. Lớn lên, họ vẫn không thoát khỏi những chuẩn mực vô hình. Như chị gái Nghi An (Mã Sĩ Viện) diện váy ngắn, mặc áo dây thì lập tức bị phán xét. Hay người mẹ Thục Phân (Thái Thục Trăn) dù cố gắng đến mấy cũng không được cha mẹ xem trọng bằng em trai.

Khi cảm xúc lấn át kỹ thuật

Trâu Thời Kình mất 15 năm để hoàn thiện bộ phim kể từ khi viết xong kịch bản, chủ yếu là vì vấn đề tài chính. Nếu chưa biết trước, nhiều người hẳn sẽ không nhận ra ê-kíp quay phim hoàn toàn bằng iPhone như cách Sean Baker từng làm Tangerine (2015).

Điều này không lạ, vì cả hai vốn là cộng sự thân thiết hơn 20 năm, đều tự nhận là “fan ruột” của Dogme 95 - trào lưu đưa điện ảnh về với sự chân thực tối giản, không lệ thuộc vào kỹ thuật màu mè.

Nhiều khung hình cho thấy độ nét không đảm bảo, nhất là trong các cảnh tối khi thiếu sáng. Nhưng ê-kíp đã chứng minh cảm xúc mới là thứ quan trọng, có thể khỏa lấp mọi thiếu sót về kỹ thuật.

Có những khoảnh khắc, bộ phim khiến tim người xem thót lại với tiếng trống dồn dập như lời mời gọi của quỷ dữ. Ống kính dõi theo Nghi Tĩnh khi em len lỏi khắp các ngõ ngách ở chợ đêm mà không có mẹ và chị bên cạnh.

Cũng có lúc Trâu Thời Kình làm lòng ta mềm lại vì sự ngây thơ của nhân vật chính, khi cô bé dùng vải quấn tay trái lại để ngăn không cho quỷ dữ hành động.

Đạo diễn cũng mang đến một góc nhìn khác về Đài Loan, không bóng bẩy mà thô ráp và đời thường. Hạn chế về chất lượng camera khiến những ánh đèn trở nên lập lòe, vẽ nên hình ảnh chợ đêm Đài Bắc lung linh huyền ảo, như thể mọi thứ đang được kể lại qua đôi mắt trong veo của Nghi Tĩnh.

Đó là sân chơi của cô bé 5 tuổi, nhưng cũng là nơi người mẹ phải gồng gánh mưu sinh mỗi ngày, đến nỗi con gái đi đâu làm gì suốt ba tiếng đồng hồ cũng chẳng biết.

Cuộc sống vẫn trôi

Tất nhiên, bộ phim khó thể cảm xúc đến thế nếu thiếu sự đóng góp của các diễn viên. Thành công của ê-kíp là đã tìm ra hai gương mặt mới Diệp Tử Ỷ và Mã Sĩ Viện. Dù chưa có kinh nghiệm diễn xuất, cả hai đều diễn tự nhiên và chân thực khi vào vai hai chị em.

Cô bé Diệp Tử Ỷ thì không thể chê khi truyền tải trọn vẹn sự hồn nhiên, đáng yêu lẫn đáng thương của Nghi Tĩnh.

Cô gái tay chiêu có những “đặc sản” của phim Đài Loan, từ những mối quan hệ đứt gãy, gia đình thiếu kết nối, đến những trận cãi vã ập đến bất chợt. Điều may mắn là Trâu Thời Kình đã không nhuốm bộ phim trong một tông màu tối.

Câu chuyện đáng nhớ vì mọi thứ diễn ra rất nhân văn. Đơn cử như khi Nghi Tĩnh thú nhận tội lỗi, mọi người không hề trách mắng mà trao cho bé những cử chỉ dịu dàng, lời nói ân cần như xoa dịu mọi nỗi sợ hãi.

Không chỉ có trẻ nhỏ, người lớn vẫn có thể mắc sai lầm. Nhưng thay vì tìm cách trừng phạt các nhân vật, Trâu Thời Kình kể lại câu chuyện bằng góc nhìn không phán xét. Chị khép lại bằng một cái kết nhẹ nhàng, gieo vào lạc quan và hy vọng.

Sau cơn mưa trời lại sáng - đó cũng là thông điệp mà bộ phim đặt ra. Cuộc sống vẫn sẽ tiếp diễn cho dù bất kỳ chuyện gì xảy ra.